Wat zijn de kosten koper?
Onder kosten koper vallen de kosten die je maakt om eigenaar van de woning te worden. Officieel vallen deze typen kosten onder de ‘kosten koper’:
- overdrachtsbelasting
- notariskosten
Meestal wordt in de praktijk de term ‘kosten koper’ gebruikt voor alle kosten voor een huis kopen. Daar vallen ook de volgende kosten onder:
- taxatiekosten
- kosten voor hypotheekadvies en bemiddeling
- kosten voor een aankoopmakelaar
- kosten voor een bankgarantie
- kosten voor Nationale Hypotheek Garantie
- kosten voor een bouwkundige keuring
- kosten voor een bereidstellingsprovisie
Let op:
Je zult niet altijd al deze kosten maken als je een huis koopt. Niet iedereen schakelt bijvoorbeeld een aankoopmakelaar in, en een bereidstellingsprovisie is alleen nodig als je de hypotheekofferte wilt verlengen. Ook betaalt niet elke woningkoper overdrachtsbelasting. Sommige starters hebben recht op een vrijstelling hiervan. Dat scheelt een flink bedrag aan kosten.
Hoeveel zijn de kosten koper in 2024?
Met hoeveel kosten koper je in 2024 rekening moet houden? De kosten voor een huis kopen komen neer op ongeveer 4-6% van de koopsom. Dus dat komt bij een woning van € 300.000 neer op € 12.000 tot € 18.000. Dat percentage kan fors lager uitvallen voor starters die recht hebben op de vrijstelling van overdrachtsbelasting.
Verder verschillen de kosten koper per persoon. Je betaalt bijvoorbeeld meer kosten koper als je een bouwkundige keuring laat doen of een hypotheek neemt met Nationale Hypotheek Garantie.
Wat zijn de verschillende kosten voor een huis kopen?
Als je een huis koopt, krijg je te maken met een aantal kosten voor een huis kopen. Het gaat dan o.a. om de overdrachtsbelasting, notariskosten, kosten voor de taxatie, kosten voor hypotheekadvies en kosten voor Nationale Hypotheek Garantie.
We zetten hieronder de (gemiddelde) bedragen op een rij voor de verschillende kosten voor een huis kopen.
Overdrachtsbelasting
De overdrachtsbelasting bedraagt 2% van de koopsom. Als starter heb je onder bepaalde voorwaarden recht op een startersvrijstelling. Ben je tussen de 18 en 35 jaar en is de taxatiewaarde van je woning (in 2024) niet hoger dan € 510.000, dan kun je die vrijstelling eenmalig gebruiken. Je hoeft dan dus geen overdrachtsbelasting te betalen.
Soms een hoger tarief
Voor vastgoedbeleggers of als je een tweede woning of vakantiehuis koopt, betaal je een hoger tarief. De overdrachtsbelasting bedraagt voor deze groep 10,4% in 2024.
Notariskosten
Een notaris zal bij de levering van het huis enkele aktes moeten opstellen, waaronder de eigendomsakte en de koopakte (ook wel transportakte). Dit brengt uiteraard ook kosten met zich mee. Gemiddeld kun je rekenen op een bedrag van ongeveer € 1.250. Maar let op: elke notaris houdt er zo zijn eigen tarieven op na.
Taxatiekosten
Verder betaal je kosten voor de taxatie van je woning, waarbij een taxateur de waarde van je woning bepaalt. Die waarde wil de hypotheekaanbieder weten om te beoordelen of jouw aangevraagde hypotheek niet boven de waarde van je huis uitkomt. De taxatiekosten zijn afhankelijk van de waarde van je woning, maar liggen rond de € 500. Soms kan een taxatie voordeliger of juist duurder uitpakken.
Kosten voor hypotheekadvies
Daarnaast betaal je kosten voor hypotheekadvies. Het gaat dan om advies- en bemiddelingskosten. Je bent er dan wel zeker van dat je een hypotheek afsluit die goed bij je situatie past én die je een voordelige rente biedt.
Bij Hypotheek.nl betaal je als starter € 2.350 voor hypotheekadvies en als verhuizer € 2.795. Voor eventuele complexe vraagstukken als een scheiding of een zzp-hypotheek komt daar een bedrag aan meerwerk bij (volgens duidelijke prijsafspraken). Die prijzen zijn all-in en inclusief verzekeringsadvies.
Kosten voor Nationale Hypotheek Garantie
Een kostenpost die niet iedereen zal hebben, is de borgtochtprovisie voor een hypotheek met Nationale Hypotheek Garantie (NHG). NHG biedt je een vangnet voor de terugbetaling van je hypotheek en is in 2024 mogelijk voor woningen met een maximale marktwaarde of koopsom van € 435.000 (of € 461.100 als je energiebesparende maatregelen meefinanciert).
Voor NHG betaal je een eenmalig bedrag van 0,6% van de koopsom. Dat noem je de borgtochtprovisie. Wel levert NHG je direct een mooi rentevoordeel voor je hypotheek op.
Kosten voor bankgarantie
Wanneer je een woning koopt, zal de koper je vaak vragen om een waarborgsom van (meestal) 10% van de koopsom in een depot bij de notaris te storten. Mocht jij na de 3 dagen bedenktijd de koop willen ontbinden (zonder dat je je op ontbindende voorwaarden kunt beroepen), dan moet je een boete betalen aan de verkoper. De waarborgsom garandeert dat dat geld er is.
De waarborgsom gaat van de koopsom af als je het bedrag zelf in het depot stort. Je betaalt dan bij de definitieve overdracht nog maar 90% van de koopsom, omdat je eerder al 10% hebt betaald.
Als je de waarborgsom zelf niet kunt of wilt betalen, kun je een bankgarantie aanvragen bij de bank. De bank staat dan voor dit bedrag garant en rekent daarvoor een klein tarief. Ga uit van zo’n € 350.
Kosten voor bereidstellingsprovisie
Moet je je hypotheekofferte verlengen, bijvoorbeeld omdat de sleuteloverdracht nog een tijdje op zich laat wachten? Of omdat je een nieuwbouwwoning hebt gekocht en de bouw daarvan uitloopt? Dan kun je bij sommige hypotheekaanbieders een verlenging van je hypotheek aanvragen tegen betaling van een bereidstellingsprovisie. Die is vaak zo rond de 0,25% van het gehele hypotheekbedrag per maand waarmee je de offerte verlengt.
Kosten voor aankoopmakelaar
Bij het kopen van een huis kun je een aankoopmakelaar in de arm nemen. Die gaat bijvoorbeeld mee naar de bezichtigingen, kan je helpen bij het bieden op een huis en kan met de verkoopmakelaar onderhandelen. De kosten voor een aankoopmakelaar verschillen per makelaar. Vaak is er sprake van een courtage (een percentage van de koopsom van de woning) of je betaalt een vast bedrag.
Kosten voor bouwkundige keuring
Wil je zeker weten dat de woning bouwkundig in orde is? Of vind je het fijn om te weten met hoeveel achterstallig onderhoud je rekening moet houden? Dan kun je een bouwkundige keuring laten doen. Een expert checkt dan de staat van de woning. Ook als je hebt gekozen voor bieden onder voorbehoud van bouwkundige keuring, laat je zo’n keuring uitvoeren. De kosten zijn afhankelijk van de grootte van de woning. Zo rond de € 350 is een gemiddeld tarief.
Breng altijd eigen geld in voor een woning
Let op: vanwege de bijkomende kosten zal je altijd op z’n minst wat eigen geld achter de hand moeten hebben om een woning te kopen.
Kosten koper berekenen: een voorbeeld
De bedragen hierboven geven je alvast een indruk van waar je aan kosten rekening mee moet houden. Maar aan de hand van een rekenvoorbeeld kunnen we je een concreter beeld geven van hoe je je kosten koper kunt berekenen.
Kosten koper berekenen (overzicht)
Overdrachtsbelasting1 |
2% van de koopsom |
Notariskosten2 |
€ 1.250 |
Taxatiekosten2 |
€ 800 |
Kosten hypotheekadvies en -bemiddeling |
€ 2.500 (gemiddeld) |
Kosten aankoopmakelaar2 |
~1,5% van de koopsom |
Kosten NHG |
0,6% van de koopsom |
Kosten bankgarantie2 |
€ 350 |
Kosten bouwkundige keuring2 |
€ 375 |
¹ Ben je jonger dan 35 jaar en is de woningwaarde niet hoger dan € 510.000? Dan kun je gebruikmaken van de startersvrijstelling. Je betaalt dan geen overdrachtsbelasting.
² Deze bedragen zijn gebaseerd op gemiddelde prijzen in de markt. De werkelijke kosten kunnen verschillen.
Kosten huis kopen: een voorbeeld
Stel je voor: jij koopt samen met je partner een woning voor € 300.000. Je bent 32 jaar en je partner is 34 jaar, dus jullie hebben allebei recht op vrijstelling van de overdrachtsbelasting. Jullie schakelen voor de aankoop een aankoopmakelaar in en hebben gekozen voor een hypotheek met NHG en een bouwkundige keuring. Dan kunnen jullie kosten voor een huis kopen er als volgt uitzien:
Kosten koper berekenen (ingevuld)
Overdrachtsbelasting (vrijstelling) |
€ 0 |
Notariskosten1 |
€ 1.250 |
Taxatiekosten1 |
€ 800 |
Kosten hypotheekadvies en -bemiddeling1 |
€ 2.500 |
Kosten aankoopmakelaar (1,5% van de koopsom)1 |
€ 4.500 |
Kosten NHG (0,6% van de koopsom) |
€ 1.800 |
Kosten bouwkundige keuring1 |
€ 375 |
Totale kosten/benodigd bedrag eigen geld |
€ 11.225 |
¹ Dit zijn richtprijzen gebaseerd op gemiddelde prijzen in de markt. De werkelijke kosten kunnen verschillen.
Welke kosten koper zijn aftrekbaar?
De meeste kosten koper zijn fiscaal aftrekbaar. Elk van de volgende kosten mag je aftrekken van je belastbaar inkomen wanneer je aangifte doet over het jaar waarin je de kosten hebt gemaakt:
- de kosten voor hypotheekadvies en -bemiddeling
- de notariskosten voor de hypotheek
- de kosten voor Nationale Hypotheek Garantie
- de taxatiekosten om een hypotheek te krijgen
- de eventuele kosten voor de bereidstellingsprovisie
Let op: de overdrachtsbelasting en de kosten voor een aankoopmakelaar zijn niet aftrekbaar. Op de website van de Belastingdienst kun je precies terugzien welke kosten aftrekbaar zijn.
Kun je de kosten koper meefinancieren?
Nee, je kunt de kosten koper niet meer meefinancieren. Tot 2018 was het mogelijk om meer dan 100% van de woningwaarde te lenen. Nu is dat alleen nog, in sommige situaties, mogelijk als je een deel van je hypotheek voor energiebesparende maatregelen gebruikt. Daardoor is de kosten koper meefinancieren niet meer mogelijk. In plaats van de kosten koper meefinancieren, moet je deze betalen met je eigen geld, met een schenking of met de overwaarde op je huidige huis.
Hoeveel hypotheek kun jij krijgen voor een woning?
Ben je nieuwsgierig hoeveel jij al met al kunt besteden aan een woning? Bereken dan alvast je maximale hypotheek. Onze rekentool geeft je binnen een paar minuten een eerste indicatie. Zo kun jij goed voorbereid je geluk op Funda gaan beproeven.
Bereken je maximale hypotheek
Veelgestelde vragen
Wat is kosten koper?
De kosten koper zijn bijkomende kosten die je maakt voor de aankoop van je woning. Het gaat dan onder meer om de kosten voor de notaris om de eigendomsakte te ondertekenen en de overdrachtsbelasting.
Hoeveel zijn de kosten koper?
Dit hangt af van de koopsom van je woning, maar reken op zo’n 4-6% van de koopsom aan kosten voor het kopen van een huis. Als starter ben je iets minder kwijt wanneer je vrijgesteld bent van de overdrachtsbelasting. De overdrachtsbelasting bedraagt standaard 2% van de koopsom.
Wat is het verschil tussen kosten koper en vrij op naam?
Als je een bestaande woning koopt, betaal je daarvoor kosten koper. Het gaat dan om overdrachtsbelasting en notariskosten voor de overdracht van de woning. Koop je een nieuwbouwwoning? Dan is er geen sprake van kosten koper, maar koop je de woning vrij op naam (v.o.n.). Dit houdt in dat je geen overdrachtsbelasting hoeft te betalen; de woning wordt immers niet van eigenaar op eigenaar overgedragen. Daarnaast maak je geen kosten voor de inschrijving in het Kadaster door de notaris. Dit soort kosten zijn al bij de koopprijs inbegrepen.
Hoeveel procent zijn de kosten koper?
Gemiddeld wordt uitgegaan van zo’n 4-6% van de koopsom voor de woning. Wel hangt het ervan af wat je als kosten koper ziet. In de volksmond gebruikt men ‘kosten koper’ vaak om het te hebben over alle kosten voor het kopen van een huis. Dat terwijl in principe alleen de kosten voor de overdracht zelf (dus de notariskosten en de overdrachtsbelasting) onder deze noemer vallen.
Het percentage van 4-6% geldt voor alle kosten bij elkaar. Maar dit percentage kan een stuk lager uitvallen wanneer je als starter recht hebt op vrijstelling van overdrachtsbelasting. De kosten kunnen juist hoger zijn wanneer je een tweede woning koopt en daardoor juist een verhoogd tarief (10,4% van de koopsom) aan overdrachtsbelasting betaalt.
Hoeveel eigen geld moet ik hebben om een huis te kopen?
Hoeveel eigen geld je nodig hebt om een huis te kopen, hangt af van de hypotheek die je kunt afsluiten. Je moet in ieder geval de kosten koper kunnen betalen met eigen geld. Die zijn vaak zo’n 4-6% van de koopsom van de woning. Kun je niet de hele koopsom van de woning aan hypotheek krijgen? Dan moet je ook daarvoor spaargeld reserveren. Houd er verder rekening mee dat je de maandlasten voor de hypotheek moet kunnen betalen en geld voor de inrichting nodig hebt. Al met al heb je dus minimaal een paar tienduizend euro nodig om een huis te kopen.