Jullie hebben dat leuke kasteeltje met kookeiland en regendouche op het oog en jullie willen het kopen. Dan eerst een Royal wedding? Of kan het ook anders? Tegenwoordig is trouwen echt niet meer per se nodig. Maar nog voor je met de hypotheekverstrekker aan de ronde tafel plaatsneemt om je droompaleis op de kop te tikken, is het aan te raden om je eerst even te verdiepen in de handige afspraken die je kunt vastleggen.
Ok, even terug naar de realiteit. Misschien denk je dat je er wel uit komt met je partner als je eenmaal dat huis hebt gekocht. Want hoe lief jullie elkaar nu ook vinden, er zijn diverse doomscenario’s te bedenken waarbij alles er ineens heel anders uit kan komen te zien. Laten we het niet hopen, maar ‘better be safe than sorry’. Een samenlevingscontract kan zorgen dat een groot aantal zaken geregeld zijn wanneer jullie in een ellendige situatie belanden. En dat geldt voor jullie beiden, dus waarom zou je het laten?
Kort gezegd is een samenlevingscontract een notariële akte met daarin afspraken over jullie bezittingen, uitgaven, vaste lasten en eventueel eerder gemaakte schulden. Met als voordeel dat je alle rechten en plichten van jullie beide vastlegt om getouwtrek of onenigheid achteraf voor te zijn. Dit doe je bij een notaris en daarmee heb je een juridisch document waarmee je altijd de gemaakte (rechtsgeldige) afspraken bij de hand hebt.
De afspraken over bijvoorbeeld inkomen voor de komende periode, gezamenlijke uitgaven, spaargeld en gemaakte schulden zijn dan duidelijk en staan vastgelegd als je onverhoopt toch niet verder gaat samen. Of erger nog, als één van jullie helaas vroegtijdig komt te overlijden. Een samenlevingscontract is niet verplicht voor het af te sluiten van een hypotheek, maar het kan een last van je schouders zijn als dit vooraf is geregeld en je onverwacht voor een onaangename situatie komt te staan.
Of je nu in het (koop)paleisje van je dromen woont of in een huurflatje wat je geheel naar jullie smaak hebt ingericht. Daar wil je natuurlijk wel kunnen blijven wonen, mocht je partner wegvallen. Je bent niet automatisch medehuurder of mede-eigenaar van het huis waarin je woont. Ben jij bij je partner ingetrokken in de huur- of koopwoning, dan staat het contract op je partners naam. Het zou dus betekenen dat je de woning moet verlaten en dat wil je op zo’n moment niet, want je hebt al genoeg aan je hoofd. Dus zet dit bovenaan de lijst van zaken die je in het contract wilt opnemen. Dat je later wellicht op zoek gaat naar iets anders omdat je de huur of hypotheek lastig in je eentje kunt betalen, dat is een ander verhaal. Met je samenlevingsovereenkomst op zak kun je voorlopig zo lang in het huis blijven wonen tot je iets anders hebt gevonden.
Alles wat je tijdens het samenwonen hebt aangeschaft is volgens de wet van jullie allebei. Wat je zelf gekocht hebt voor je ging samenwonen blijft gewoon van jou. Tenzij je het samenlevingscontract gebruikt om dit anders te regelen. Maar dan moet je wel kunnen aantonen wat van jou is en wat van je partner.
Er zit wel één ‘maar’ aan, als één van jullie schulden maakt tijdens het samenwonen is de ander daar ook aansprakelijk voor.
Laten we het niet hopen, maar het kan gebeuren dat één van jullie wegvalt. Je erft dan niet automatisch van elkaar. Vind je dat je partner recht heeft op bepaalde bezittingen, neem deze dan op in de samenlevingsovereenkomst. Als je echt rechtmatig erfgenaam van elkaar wil worden dan kun je dit in een testament regelen.
Je kunt eventueel ook kijken naar een geregistreerd partnerschap. Dit lijkt in vele gevallen een beetje op trouwen. Je hebt meer rechten en plichten die meteen geregeld zijn. Zo zijn kinderen automatisch erkend. De vader heeft direct gezag. De partner heeft recht op partneralimentatie bij het uit elkaar gaan. En zijn jullie officieel elkaars erfgenaam bij een overlijden. Conclusie is dat wanneer jullie kinderen hebben, of er is een baby onderweg, het verstandig kan zijn om naar een geregistreerd partnerschap te kijken.
Je dacht de ideale partner gevonden te hebben, die zogenaamde prins of prinses op het witte paard. Maar het blijkt toch niet helemaal te werken in de praktijk? Hier hebben jullie nou dat samenlevingscontract voor opgesteld. Hierin staat hoe de ‘scheiding’ geregeld is. Zijn er kinderen in het spel, dan zullen jullie wel naar de rechter moeten uitwijken voor een ouderschapsplan.
Hebben jullie allebei een leuke baan met bijbehorend inkomen? Helaas valt het inkomen van één van de twee weg bij overlijden. Tenzij jullie elkaar tot pensioengerechtigde benoemen. Je kunt dan van de werkgever van je overleden partner nog maandelijks een bedrag ontvangen. Dit is dan tot je niet meer aan de voorwaarden voldoet, of dat je zelf komt te overlijden.
Voor het opstellen van het contract kun je terecht bij een notaris. Iedere notaris hanteert eigen tarieven en die kunnen wel iets verschillen. Vergelijk vooraf diverse notarissen dan kun je al een kleine inschatting van de kosten maken. Afhankelijk van hoeveel clausules en afspraken jullie in het contract willen opnemen zullen de kosten tussen de € 275,00 en de € 750,00 liggen. Na verloop van tijd is het contract wellicht niet meer helemaal toepasselijk. Gelukkig kun je het altijd tussentijds wijzigen, dan ga je samen opnieuw naar de notaris. Het aanpassen van het contract zal aanzienlijk minder kosten met zich meebrengen dan een nieuw contract.
Het is een hele geruststelling als jullie de zaken netjes hebben geregeld voor jullie gaan samenwonen of een huis gaan kopen. Een samenlevingscontract biedt zekerheid, duidelijkheid en gemoedsrust. En dat is essentieel voor een gezonde en stabiele relatie, lijkt mij. Zo leven jullie nog lang en gelukkig, mèt een samenlevingscontract op zak. Voor je weet maar nooit…
